مقدمه
دانش بیوشیمی ، علمی است که درباره ترکیبات و واکنش های شیمیایی در موجودات زنده بحث می کند. بیو شیمی علم بسیار جوانی است. در چند دهه گذشته فقط تعداد کمی از دانشگاهها آنرا به طور جداگانه بعنوان یک علم می شناختند. بیوشیمی معاصر در شجره نامه خود وارث دو تبار است . یک تبار از پزشکی و فیزیولوژی ، که یک محصول جنبی تحقیقات اولیه درباره ترکیب خون ، ادرار و بافتهای بدن و همچنین تغییرات آنها در تندرستی و بیماری است ، منشأ می گیرد و تبار دیگر از شیمی آلی ، از بررسی های اولیه ساختمان ترکیبات آلی ، آنگونه که در طبیعت وجود دارند ، ناشی می شود.
بحث در مورد چگونگی پدیده حیات در سلولهای زنده بعنوان یک مجموعه مولکولی متحول و پیچیده به اعتبار شناخت واکنش های بیوشیمیایی و آگاهی از شیوه های خود تنظیمی این واکنش ها ، چگونگی همانند سازی و آشنایی با مبنای مولکولی توراث ، بخشی از دانش بیوشیمی است که کاربرد آن در زیست شناسی ، دانش بیوشیمی فیزیولوژیک را بوجود آورده است. از سوی دیگر ارائه تکنیک های جدید بیوشیمیایی با استفاده از علوم و تکنولوژی مدرن که امکان کسب اطلاعات در سطح ژنی و مولکولی را فراهم آورده است شناخت آخرین اطلاعات موجود در این زمینه را الزامی می کند.
شناخت بیولوژی و پاسخ به مسائل متعدد زیستی تنها از طریق شناسایی ساختمان شیمیایی موجودات زنده و چگونگی واکنش های بیوشیمیایی در جانداران میسر است. مولکولهای بی جان تابع قوانین فیزیکی و شیمیایی شناخته شده می باشند. همین مولکولها هستند که موجودات زنده را پدید می آورند ، اما جانداران دارای صفات و ویژگی های متعددی می باشند که آنها را از تجمع ساده مواد مختلف متمایز می نماید بطوریکه در نهایت پیچیدگی ، دارای نظم و ترتیب خاصی از خواص و صفات می باشند.
هریک از ترکیبات موجود در جانداران دارای نقش و وظیفه مشخصی می باشند . این اصل نه تنها در مورد اجزاء مختلف سلولی بلکه درباره تک تک مولکولهای کوچک و بزرگ مانند اسید های آمینه ، پروتئی ها ، لیپیدها و اسیدهای نوکلوئیک نیز صدق می کند. ترکیب شیمیایی جانداران از نظر کیفی و کمی با ترکیب شیمیایی محیطی که آنها را احاطه کرده است متفاوت می باشد. بیشتر ترکیبات سازنده جانداران از مواد آلی ساختمانی پیچیده می باشد. پروتئین ها و اسیدهای نوکلوئیک مولکولهای پیچیده ای می باشند که تنها ساختمان تعدادی از آنها تاکنون شناسایی شده است.
امروزه هدف اصلی علم بیوشیمی تشخیص و چگونگی کنشهای متقابل مجموعه های مولکول های بیجان و اورگانیسم های زنده است که منجر به ایجاد ، حفظ ، و تداوم حیات می شود . بنابراین آشنایی با دانش بیوشیمی به شکل اصولی و بنیادین که از علوم پایه در گروه پزشکی به شمار می رود گام نخست در آغاز مطالعه ، بررسی و شناخت پدیده های مختلف زیستی در این سری از علوم می باشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل اول : آزمایشات شیمیایی خون ۳
۱-۱- برداشت نمونه خون برای آزمایشات بیوشیمی ۴
۱-۲- رنگ سنجی ۵
۱-۳- جداسازی و استخراج پروتئین ها ۷
۱-۴- قند خون ۱۰
۱-۴-۱- تعیین مقدار گلوکز خون با روش فولین ـ وو ۱۰
۱-۴-۲- اندازه گیری قند خون با روش گلکوز اکسیدازـ روش آنزیمی ۱۱
۱-۵- اوره خون ۱۳
۱-۵-۱- تعیین مقدار اوره خون به روش اوره آز ۱۳
۱-۵-۲- تعیین مقدار اوره به روش دی استیل منواکسیم ۱۴
۱-۶- اسیداوریک خون ۱۵
۱-۶-۱- اندازه گیری اسیداوریک خون به روش کاراوی ۱۵
۱-۶-۲- اندازه گیری مقدار اسیداوریک خون با روش بندیکت ۱۶
۱-۷- اندازه گیری مقدار کراتینین خون با روش فولین – وو ۱۷
۱-۸- آمونیاک خون ۱۸
۱-۹- تعیین مقدار کل پروتئین های سرم خون به روش بیوره ۲۰
۱-۱۰- چربیهای خون ۲۲
۱-۱۰-۱- کلسترول خون ۲۳
۱-۱۰-۱-۱- اندازه گیری مقدار کلسترول به روش استفاده از کلرید آهن ۲۳
۱-۱۰-۱-۲- اندازه گیری مقدار کل کلسترول با روش مستقیم ۲۴
۱-۱۰-۱-۳- اندازه گیری مقدار کلسترول خون با روش تغییر یافته بلور ۲۵
۱-۱۱- اندازه گیری مقدار تری گلیسیریدهای خون به روش استفاده از کیت های
مخصوص ـ روش هانتش ۲۷
۱-۱۲- فسفولیپیدهای خون ۳۰
۱-۱۲-۱- اندازه گیری مقدار فسفولیپید سرم خون – روش اول ۳۰
۱-۱۲-۲- اندازه گیری مقدارفسفولیپید سرم خون – روش دوم ۳۱
۱-۱۳- اندازه گیری اسیدهای چرب آزاد در سرم خون ۳۲
۱-۱۴- الکترولیت های خون ۳۳
۱-۱۵- اندازه گیری مقدار سدیم وپتاسیم خون ۳۴
۱-۱۶- اندازه گیری مقدار کلرورهای خون ۳۵
۱-۱۶-۱- اندازه گیری کلرورهای خون با روش شالز ۳۶
۱-۱۶-۲- اندازه گیری کلر خون با دستگاه تیتراتور اکسفورد ۳۷
۱-۱۷- تعادل اسید و باز ۳۸
۱-۱۸- اندازه گیری مقدار بیکربنات با روش تیتراسیون اکسفورد ۳۹
۱-۱۹- کلسیم خون ۴۱
۱-۱۹-۱- اندازه گیری کلسیم با روش فرو – هام ۴۲
۱-۱۹-۲- اندازه گیری کلسیم خون با روش کیت های تجارتی ـ روش بیو ـ کم ۴۳
۱-۲۰- فسفر خون ۴۴
۱-۲۰-۱ اندازه گیری فسفر غیرآلی خون ۴۵
۱-۲۰-۲- اندازه گیری فسفر در سرم خون با روش کیت تجارتی ـ روش میسن ۴۵
۱-۲۱- آهن خون ۴۷
۱-۲۱-۱- تعیین مقدار آهن سرم خون با روش کیت تجارتی ۴۸
۱-۲۱-۲- اندازه گیری جذبی آهن ۴۹
فصل دوم : مواد و معرفهای لازم جهت انجام آزمایشات شیمیایی خون
و روش تهیه آنها ۵۱
۲-۱- مواد لازم برای تعیین قند خون به روش فولین ـ وو ۵۲
۲-۲- مواد لازم برای تعیین قند خون با روش گلوکز اکسیداز ـ روش آنزیمی ۵۳
۲-۳- مواد لازم برای تعیین مقدار اوره خون به روش اوره آز ۵۳
۲-۴- مواد لازم برای تعیین مقدار اوره خون به روش دی استیل منواکسیم ۵۴
۲-۵- مواد لازم برای اندازه گیری اسیداوریک به روش کاراوی ۵۶
۲-۶- مواد لازم برای اندازه گیری اسید اوریک به روش بندیکت ۵۷
۲-۷- مواد لازم برای اندازه گیری کراتینین خون با روش فولین ـ وو ۵۸
۲-۸- مواد لازم برای اندازه گیری آمونیاک خون ۵۹
۲-۹- مواد لازم برای تعیین مقدار کل پروتئین های سرم خون به روش بیوره ۵۹
۲-۱۰- مواد لازم برای اندازه گیری کلسترول به روش استفاده از کلرید آهن ۶۰
۲-۱۱- مواد لازم برای اندازه گیری کلسترول با روش مستقیم ۶۱
۲-۱۲- مواد لازم برای اندازه گیری کلسترول خون با روش تغییر یافته بلور ۶۱
۲-۱۳- مواد لازم برای اندازه گیری فسفولیپید سرم خون ـ روش اول ۶۲
۲-۱۴- مواد لازم برای اندازه گیری فسفولیپید سرم خون ـ روش دوم ۶۳
۲-۱۵- مواد لازم برای اندازه گیری اسیدهای چرب آزاد در سرم خون ۶۵
۲-۱۶- مواد لازم برای اندازه گیری کلرورهای خون با روش شالز ۶۶
۲-۱۷- مواد لازم برای اندازه گیری کلسیم با روش فرو ـ هام ۶۷
۲-۱۸- مواد لازم برای اندازه گیری کلسیم با روش بیو ـ کم ۶۷
۲-۱۹- مواد لازم برای اندازه گیری فسفر غیرآلی خون ۶۸
۲-۲۰- مواد لازم برای تعیین مقدار آهن سرم خون با روش کیت تجارتی ۶۹
منابع ۷۱
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۱-۱- مواد مورد استفاده برای جداسازی پروتئین در روش فولین ـ وو برای
خون تام ۸
جدول ۱-۲- مواد مورد استفاده برای جداسازی پروتئین در روش فولین ـ وو برای
سرم خون یا پلاسما ۸
جدول ۱-۳- مواد مورد استفاده برای جداسازی پروتئین در روش ساموجی ۹
جدول ۱-۴- واکنشگرهای لازم و مورد استفاده برای اندازه گیری تری گلیسیریدهای
سرم خون به روش هانتش ۲۸
جدول ۱-۵- مواد مورد استفاده برای استخراج تری گلیسیریدها ۲۸
جدول ۱-۶- مواد مورد استفاده و مقادیر مورد نیاز برای اندازه گیری فسفر
به روش میسن ۴۶
جدول ۱-۷- مواد مورد استفاده و مقادیر مورد نیاز برای اندازه گیری آهن سرم خون ۴۸
