مقدمه:

با حرکت سریع جوامع سنتی به سمت صنعتی شدن مصرف انرژی در جهان به طور چشمگیری در حال افزایش می باشد. از عمده ترین و ارزانترین منابع تأمین انرژی استفاده از انرژی های فسیلی نظیر نفت خام بوده و علاوه بر نفت خام ٬ گاز طبیعی نیز به عنوان یکی از منابع تأمین کننده انرژی در جهان مدتهاست مورد توجه قرار گرفته است . از این رو اکتشاف و تولید گاز از مخازن گازی و استفاده مفید از گازهای همراه حاصل از نفت خام بیش از پیش پر اهمیت می نماید ٬ از طرف دیگر استفاده از گاز طبیعی به عنوان سوخت مصرفی در صنایع و یکی از منابع تولید انرژی از بعد زیست محیطی نیز مورد توجه قرار داشته است ونسبت به سوخت های مایع آلودگی کمتری تولید می نماید.

صنعت گاز علاوه بر تأمین انرژی مورد نیاز جوامع سهم بسزائی نیز در رشد و شکوفائی صنایع پتروشیمی دارد. به گونه ای که هم اکنون مجتمع های عظیم پتروشیمی در سراسر دنیا از گاز طبیعی یا فرآورده های آن مانند: گاز مایع(NGL) ٬ نفتا(NAPHTHA)  واتان به عنوان خوراک استفاده نموده و طیف متنوعی از  محصولات صنعتی  شامل: لاستیک ها ٬ پلاستیک ها ٬ رزین ها ٬پلیمرها ٬ رنگ ها و…  را تولید می کند.

در شرکت ملیّ مناطق نفت خیز جنوب امر خطیر فرآورش گاز و تولید محصولات باارزش ٬ در تأسیسات پر شمار٬ متنوع و پراکنده گاز و گاز مایع صورت می پذیرد عنایت مدیر تولید (تقویت فشار / تزریق و گاز و گاز مایع )وظیفه نظارت مستمر بر عملیات تأسیسات گاز وگاز مایع و ارئه خدمات فنی به تأسیسات مذکور را بر عهده دارد. علاوه بر این ایجاد وتعریف پروژه های مرتبط با افزایش تولید گاز و مایعات گازی وتوسعه تأسیسات یاد شده به منظور افزایش درآمد های ملی نیز از محورهای عمده فعالیت این معاونت می باشد.

 در زمان حاضر مجموعاً ۳۷۴۰ MMSCFD گاز غنی در ۱۴ کارخانه گاز و گاز مایع فرآورش شده که حاصل آن تولید۳۳۶۰ MMSCFD  گاز سبک ٬ ۱۵۰ هزار بشکه در روز مایعات گازی و۳۴ هزار بشکه در روز نفت با ارزش تقریبی ۵٫۵ میلیون دلار میباشد.

با احرای طرح های آتی توسعه تأسیسات فرآورش گازی نیز با احداث ۶ کارخانه جدید مجموعاً ۹۲۰ MMSCFD گاز ٬ در استای سیاست جدید شرکت ملی نفت ایران مبنی بر بازیافت بهینه اتان ٬ مورد فراورش قرار گرفته که در نهایت منجر به تولید ۷۶۰ MMSCFD گاز سبک ٬ ۲۲۰۰ تن در روز پروپان ٬  ۱۵۰۰تن در روز بوتان  ۱۱۲۰۰ بشکه در روز بنرین طبیعی و ۷۲ هزار بشکه در روز نفتا به ارزش تقریبی ۳٫۵ میلیون دلار می گردد.

اهمیت فرآورش گاز در تأمین خوراک صنایع پتروشیمی :

یکی ازا هداف اصلی فرآورش گاز در شرکت ملی منا طق نفت خیز جنوب تأمین خوراک مورد نیاز صنایع پتروشیمی می باشد.

در زمان حاضر محصول مایعات گازی تولیدی کاخانه های گاز و گاز مایع ۴۰۰ ٬ ۶۰۰  ٬۷۰۰ ۸۰۰ ٬ ۱۲۰۰ ٬ ۱۳۰۰ و۱۵۰۰ از طریق شبکه انتقال به عنوان خوراک اصلی به مجتمع پتروشیمی بندر امام ارسال می گردد٬ گر چه تعهد اولیه مناطق نفت خیز جنوب در خصوص تأمین خوراک مجتمع پتروشیمی بندر امام ۱۲۰ هزار بشکه در روز بوده است لیکن متناسب با طرح افزایش ظرفیت پتروشیمی مذبورتا سقف ۱۵۰ هزار بشکه در روز تأسیسات گاز و گاز مایع در شرکت ملی نفت مناطق نفت خیز نیز برای حصول این منظور توسعه یافته است .