تاریخچه :
خلاصه فرایند مجتمع پالایشگاه ۱۳۰۰
اهداف طرح :
خوراک مجتمع پتروشیمی بندر امام از پالایشگاههای گاز و گاز مایع تأمین میشود . مایعات گازی به عنوان خوراک اصلی فرآیند پتروشیمی و گاز خشک خروجی NGL-1300 به ایستگاه تقویت فشار قوی (HPCS) جهت تزریق به مخازن نفتی و یا مصارف سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد .
کمبود مایعات گازی تولیدی جهت تأمین خوراک پتروشیمی بندر امام در شرایط کنونی ، احداث پالایشگاههای گاز و گاز مایع جدید را ایجاب می‌نمود . براساس برنامه ریزی انجام شده ، می‌بایست خوراک مجتمع پتروشیمی بندر امام به میزان ۱۳۲۰۰۰ بشکه در روز کاری تأمین شود .
بررسی های به عمل آمده نشان می‌داد که با توجه به پیش بینی تولید نفت و گاز و میزان گازهای هماراه ، با استفاده از امکانات موجود میزان مایعات گازی شیرین استحصالی به طور متوسط حدود ۷۰۰۰۰ بشکه در روز بود و در صورتی که اجرای پروژه های جدید مد نظر قرار نمی‌گرفت حداکثر میزان تولید مایعات گازی در سال های آتی به همین میزان ثابت و حتی کاهش می‌یافت .
بنابراین با توجه به کمبود مایعات گاز و در مقابل حجم عظیم سرمایه گذاری در مجتمع پتروشیمی بندر امام ، لازم بود که طرح های جدید به منظور افزایش تولید مایعات گازی به اجزاء درآید . از جمله طرح هائی که در این راستا مد نظر قرار گرفت . احداث پالایشگاه گاز و گاز مایع ۱۳۰۰ به منظور فرآورش گازهای همراه نفت مناطق گچساران و بی بی حکیمه بود .
برآورد هزینه کل سرمایه گذاری پالایشگاه مزبور ۲۰۴ میلیون دلار بوده و زمان بازگشت سرمایه گذاری حدود ۲۳ ماه پیش بینی گردیده است .
پروژه احداث پالایشگاه گاز و گاز مایع و ۱۳۰۰ به استناد تبصره ۲۱ قانون پنج ساله دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، براساس فلسفه کلید گردان (Turn key) در اسفند ماه ۱۳۷۴ به مناقصه بین المللی گذاشته شد .
به موجب مصوبه شماره ۱۱۴۷ مورخ ۱/۲/۷۲ شرکت ملی صنایع پتروشیمی را به عنوان نماینده تام الاختیار شرکت ملی نفت ایران و مسئولین اجرایی این پروژه اعلام نمود .
قرارداد اجرای پروژه ها در بهمن ماه ۷۷ بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت امضاء و مبادله شد .
تقویم اجرای پروژه مجتمع پالایشگاه NGL-1300 :
۱٫ تاریخ عقد قرارداد : ۲۲/۱۱/۷۷
۲٫ مدت اجرای پروژه (مندرج در قرارداد ) : ۳۳ ماه
۳٫ مدت اجرای پروژه (توافق شده) : ۳۰ ماه
۴٫ تاریخ شروع واقعی پروژه : ۰۱/۰۶/۷۸
۵٫ تاریخ اتمام پروژه (مندرج در قرارداد) : ۰۲/۱۱/۸۰
۶٫ تاریخ راه اندازی آزمایشی پوژه NGL-1300 ۱۶/۰۱/۸۲
v به منظور انجام سرعتر کار با توجه به توافق حاصل شده ، پیمانکار زمانبندی اجرای کار را ۳۰ ماهه اعلام نمود در صورتیکه تاریخ واقعی اتمام پروژه ۱۳ ماه بعد از تاریخ مندرج در قرارداد می‌باشد .
محدوده کار قرارداد :
محدوده کار قرارداد احداث پالایشگاه گاز و گاز مایع ۱۳۰۰ شامل مواد زیر می‌باشد :
۱٫ انجام و ارائه خدمات طراحی و مهندسی پایه
۲٫ انجام و ارائه خدمات طراحی و مهندسی تفضیلی
۳٫ تهیه و تدارک تجهیزات ، مواد و خدمات مورد نیاز
۴٫ تحویل تجهیزات و مواد در محل احداث
۵٫ اجرای عملیات ساختمان ، نصب تجهیزات ، پیش راه اندازی و راه اندازی
محل اجرای پروژه های ۱۳۰۰ :
v پالایشگاه گاز و گاز مایع ۱۳۰۰ ، در منطقه بی بی حکیمه در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان گچساران و در سمت شرقی جاده آسفالته گچساران – بندر دیلم واقع شده است مساحت کارخانه حدود ۴۳۹۰۰ مترمربع و ارتفاع آن از سطح دریا ۸۲ متر می‌باشد .
پروژه مجتمع گاز و گاز مایع ۱۳۰۰ بی بی حکیمه :
گازهای همراه نفت بی بی حکیمه – رگ سفید در شرایط کنونی پس از فشار افزایی در ایستگاه فشار قوی سیاهمکان به مخزن نفتی بی بی حکیمه تزریق میشود . با احداث کارخانه NGL-1300 د جوار ایستگاه فشار قوی سیاهمکان گازهای ترش غنی به میزان ۱۸۰ میلیون فوت مکعب استاندارد در روز و مایعات ترش جدا شده از گاز در لخته گیرهای سیاهمکان به میزان ۴۲۰۰ بشکه در روز وارد این مجتمع شده و مشابه کارخانه NGL-1200 پس از طی مراحل فرآیندی ، مایعات گازی به ظرفیت ۲۳۰۰۰ بشکه در روز ، طبق مشخصات مورد نیاز مجتمع بندر امام تولید میشود . مایعات گازی تولیدی توسط خطوط لوله “۸ به خط لوله ارتباطی خوراک مجتمع پتروشیمی بندر امام منتقل گردیده و گاز سبک تولیدی به میزان ۱۴۵ فوت مکعب استاندارد به عنوان خوراک ایستگاه فشار قوی سیاهمکان جهت فشار افزایی و سپس تزریق در مخزن بی بی حکیمه به این کارخانه ارسال می‌گردد .
فهرست مطالب
عناوین…………………………………………………………………………………… صفحه
فصل اول : عملیات گاز مایع
مقدمه…………………………………………………………………………………….. ۱
واحد شیرین سازی گاز………………………………………………………………….. ۲
واحد بازیافت مایعات گازی……………………………………………………………… ۹
برج متان زدا…………………………………………………………………………….. ۱۳
کمپرسورهای تقویت فشار گاز برج متان زدا…………………………………………… ۱۷
سیستم تبرید………………………………………………………………………………. ۱۸
کمپرسورهای تقویت فشار گازهای اسیدی………………………………………………. ۲۴
مخزن جمع آوری آب ترش و گاز سوخت………………………………………………. ۲۸
مجموعه اکسیژن زدای آب مصرفی…………………………………………………….. ۳۰
سیستم هوای ابزار دقیق پالایشگاه……………………………………………………….. ۳۲
مجموعه تولید و ذخیره آب غیر معدنی…………………………………………………. ۳۳
مخازن ذخیره اسید سولفوریک و محلول بازی و مجموعه جدا کننده……………………. ۳۴
مخزن ذخیره آب آتش نشانی…………………………………………………………….. ۳۵
گودال خنثی سازی ضایعات شیمیایی …………………………………………………… ۳۶
سیستم تزریق محلول ضد کف آمین و فیلتراسیون آمین………………………………… ۳۷
مجموعه منطقه مشعل…………………………………………………………………… ۳۸
مخازن ذخیره روغن روغن کاری………………………………………………………. ۳۹
مخزن ذخیره گازوئیل……………………………………………………………………. ۴۰
مخازن ذخیره آمین………………………………………………………………………. ۴۱
مخزن ذخیره متانول و مجموعه تزریق مواد شیمیایی………………………………….. ۴۲
عناوین…………………………………………………………………………………… صفحه
گودال سوخت و مخزن ذخیره متانول…………………………………………………… ۴۳
فصل دوم : شرح آزمایشگاهی
دستورالعمل های ایمنی آزمایشگاهی……………………………………………………. ۴۴
رقیق کردن و شرایط حفاظتی کار با اسیدها…………………………………………….. ۴۵
دقت در اعمال آزمایشگاهی و شناسایی مواد شیمیایی…………………………………… ۴۶
شناسایی اسیدها و بازها …………………………………………………………………. ۴۸
طرز تهیه پاره ای از محلول های آزمایشگاهی…………………………………………. ۵۲
نمونه گیری نفت خام و سایر محصولات نفتی………………………………………….. ۵۵
نمونه گیری از خطوط لوله و جداکننده های گاز از نفت……………………………….. ۵۹
نمونه گیری مواد نفتی با بمب…………………………………………………………… ۶۰
نمونه گیری گاز با بمب…………………………………………………………………. ۶۱
نمونه گیری نفت به روش جابجایی……………………………………………………… ۶۲
تئوری های تشکیل نفت………………………………………………………………….. ۶۳
نفت و اهمیت آن ………………………………………………………………………… ۶۴
ترکیبات نفت خام………………………………………………………………………… ۶۵
صنایع وابسته به نفت……………………………………………………………………. ۶۶
خواص فیزیکی نفت خام…………………………………………………………………. ۶۶
اندازه گیری چگالی مایعات با استفاده از چگال سنج……………………………………. ۶۹
فشار بخار ……………………………………………………………………………….. ۷۲
اندازه گیری هیدروژن سولفوره موجود در نفت خام…………………………………….. ۷۴
اندازه گیری مقدار آب در نفت خام و نسایر مواد نفتی به روش تقطیر…………………. ۷۸
روش های اندازه گیری نمک با محلول های شیمیایی IP……………………………….. 80
عناوین…………………………………………………………………………………… صفحه
روش های اندازه گیری نمک با دستگاه نور سنج………………………………………… ۸۰
اساس کار دستگاه سنجش نمک نفت از نظر فیزیکی ……………………………………. ۸۵
تهیه محلول استاندارد نفت………………………………………………………………. ۸۹
تعیین نقطه اشتعال بوسیله دستگاه بسته پنسکی ماراتنز…………………………………. ۹۰
اندازه گیری گرانروی…………………………………………………………………… ۹۳
اندازه گیری مواد معلق …………………………………………………………………. ۹۵
اندازه گیری مقدار ماسه نفت……………………………………………………………. ۹۷
اسیدیته نفت………………………………………………………………………………. ۹۸
تست سولفات…………………………………………………………………………….. ۱۰۱
تست کلر…………………………………………………………………………………. ۱۰۲
تست بی کربنات ………………………………………………………………………… ۱۰۲
انواع تقطیر………………………………………………………………………………. ۱۰۲
اندازه گیری آهن به روش تیتراسیون……………………………………………………. ۱۰۷
اندازه گیری کلسیم در آب نمک …………………………………………………………. ۱۰۹
اندازه گیری سختی کل در آب…………………………………………………………… ۱۱۱
اندازه گیری PHدر نمونه های جامد……………………………………………………. ۱۱۲
ادنازه گیری PH در نمونه های آلی…………………………………………………….. ۱۱۴
اندازه گیری اکسیژن محلول…………………………………………………………….. ۱۱۶
فصل سوم : آزمون و آموخته های تحقیق
نتیجه گیری………………………………………………………………………………. ۱۱۷
پیشنهادات………………………………………………………………………………… ۱۱۸
