تعداد صفحات : ۶۶ صفحه
فرمت : word
بازیافت فلزات گرانبها از کاتالیست های مستعمل
پیشگفتار
فلزات گرانبها
فلز قیمتی یا فلز گرانبها عنصر شیمیایی فلزی نادری است که ارزش اقتصادی بالایی دارد. از دید شیمیایی، فلزات گرانبها کمتر از دیگر عناصر واکنشپذیر هستند، جلای بیشتری دارند، نرمتر یا شکلپذیرتر (مفتولشدنیتر) هستند، و دمای ذوب بالاتری نسبت به دیگر فلزات دارند. از دید تاریخی، فلزات گرانبها به عنوان ارز مهم بودهاند، ولی امروزه بیشتر به عنوان سرمایه و یا اجناس صنعتی دیده میشوند. طلا، نقره، پلاتین، و پالادیوم هر یک دارای کد ارزی ایزو ۴۲۱۷ میباشند.
پالادیم
پالادیوم(Palladium) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن Pd و عدد اتمی آن ۴۶ است، و یکی از فلزات کمیاب نقرهای و سفید از گروه پالادیوم میباشد. پالادیوم از نظر شیمیایی همانند پلاتین بوده، از معادن مس و نیکل بدست میآید و در تهیه کاتالیزورهای صنعتی و همچنین جواهرات استفاده میشود. تاریخچه پالادیوم در سال ۱۸۰۳ توسط “William Hyde Wollaston” کشف شد. این عنصر توسط “Wollaston” بعد از Asteroid Pallas که دو سال قبل از آن کشف شده بود، نامگذاری شد. Wollaston این عنصر را در معدن پلاتین در آفریقای جنوبی کشف کرد. او این عمل را با حل کردن مواد دریافت شده از معدن در محلول Aqua Regia و خنثی سازی محلول با اضافه کردن هیدروکسید سدیم NaOH که با اضافه کردن mercuric Cyanide باعث تهنشین شدن Ammonium Chloroplatinate و شکل گیری Palladium Cynide میشد، انجام داد. وی در آخر با گرم کردن ترکیب بدست آمده، فلز پالادیوم را بدست آورد.
روزگاری ترکیب کلریدپالادیوم برای درمان مرض سل به میزان ۰٫۰۶۵ گرم در روز تجویز میشد. این ترکیب، عوارض جانبی زیادی نداشت، ولی بعدا داروهای موثر دیگر جایگزین آن شدند. پیدایش پالادیوم هم به صورت فلز آزاد و هم به صورت آلیاژ با طلا و پلاتین و دیگر فلزات این گروه در محل کوههای اورال استرالیا، اتیوپی و آمریکای شمالی و جنوبی یافت میشود. با این حال، اکثر پالادیوم مصرفی بدلیل صرفه اقتصادی از معادن نیکل و مس در آفریقای جنوبی و Ontario دریافت میشود، چرا که حجم بالای این فعالیتها عمل دریافت پالادیوم را بهصرفه میکند. خصوصیات قابل توجه پالادیوم یک فلز سفید و نرم است که شبیه پلاتین بوده، در مجاورت هوا سیاه نمیشود. این فلز با چگالی اندک خود، پایینترین نقطه ذوب را در میان فلزات گروه پلاتین دارد. این فلز در زمانی که به آن حرارت داده شود، به میزان زیاده کشیده و نرم شده، در دمای سخت سفت و محکم میشود. پالادیوم بهشدت با ترکیبات گوگردی و اسید نیتریک ترکیب شده، بهآرامی در اسید هیدروکلریک حل میشود. همچنین این فلز در دماهای معمولی با اکسیژن ترکیب نمیشود.
این فلز به طرز بسیار غیر معمول و عجیب خاصیت جذب هیدروژن را تا ۹۰۰ برابر حجم خود در دمای اطاق داشته، به نظر میرسد که احتمالا هیدرید پالادیوم را شکل میدهد: pd2H . اما هنوز ترکیب شمیایی واقعی آن آشکار نیست.
منابع