نانو سیالات
مقدمه
با پیدایش و رشد سریع علم تهیه و تولید ذرات بسیار ریز با ابعاد نانو متری دانشمندان با افزودن این ذرات نانوئی به سیالات متداول انتقال حرارت محیط جدیدی را برای انتقال حرارت فراهم کرده و آنرا نانو سیال نام نهادند.
گزارشات علمی منتشر شده موید این مطلب است که با افزودن نانو ذرات به یک سیال میزان هدایت حرارتی سیال حاصل نسبت به سیال پایه به دلیل وجود حرکت براونی ذرات افزایش قابل توجهی پیدا کرده و علاوه بر آن میزان اتقال حرارت جابجایی نیز رشد چشمگیری پیدا می کند.
گروهی جدید از سیالات که قادر به انتقال حرارت میباشند، نانوسیال نامیده میشوند. نانوسیالات به وسیله پخش و منتشر کردن ذرات در اندازههای نانومتری در سیالات متداول منتقل کننده گرما، به منظور افزایش هدایت گرمایی و بهبود عملکرد انتقال حرارت، ساخته میشوند.
نتایج آزمایشهایی که در رابطه با نحوه انتقال حرارت بر روی چندین نمونه نانوسیال انجام شد، نشان میدهد که عملکرد نانوسیالات در انتقال حرارت عموماً بیشتر از آن چیزی است که به صورت نظری پیشبینی شده است. این واقعیت یک کشف اساسی در مسئله انتقال حرارت میباشد. سیستمهای خنک کننده، یکی از مهمترین دغدغههای کارخانهها و صنایع و هر جایی است که به نوعی با انتقال گرما روبهرو میباشد. در این شرایط استفاده از سیستمهای خنککننده پیشرفته و بهینه، کاری اجتنابناپذیر است. بهینهسازی سیستمهای انتقال حرارت موجود، در اکثر مواقع به وسیله افزایش سطح آنها صورت میگیرد که همواره باعث افزایش حجم و اندازه این دستگاهها میشود؛ لذا برای غلبه بر این مشکل، به خنک کنندههای جدید و مؤثر نیاز است و نانو سیالات به عنوان راهکاری جدید در این زمینه مطرح شدهاند . نانوسیالات به علت افزایش قابل توجه خواص حرارتی، توجه بسیاری از دانشمندان را در سالهای اخیر به خود جلب کرده است، به عنوان مثال مقدار کمی (حدود یک درصد حجمی) از نانوذرات مس یا نانولولههای کربنی در اتیلن گلیکول یا روغن به ترتیب افزایش ۴۰ و ۱۵۰ درصدی در هدایت حرارتی این سیالات ایجاد میکند؛ در حالی که برای رسیدن به چنین افزایشی در سوسپانسیونهای معمولی، به غلظتهای بالاتر از ده درصد از ذرات احتیاج است . البته از سوسپانسیون نانوذرات فلزی، در دیگر زمینهها از جمله صنایع دارویی و درمان سرطان نیز استفاده شده است .
مقدار کمی (حدود یک درصد حجمی) از نانوذرات مس یا نانولولههای کربنی در اتیلن گلیکول یا روغن به ترتیب افزایش ۴۰ و ۱۵۰ درصدی در هدایت حرارتی این سیالات ایجاد میکند.
خواص استثنایی نانوسیالات شامل هدایت حرارتی بیشتر نسبت به سوسپانسیونهای معمولی،رابطه غیرخطی بین هدایت وغلظت مواد جامد و بستگی شدید هدایت به دما است. این خواصاستثنایی، به همراه پایداری، روش تهیه نسبتاً آسان و ویسکوزیته یا گرانروی قابلقبول باعث شده تا این سیالات به عنوان یکی از مناسبترین و قویترین انتخابها درزمینه سیالات خنک کننده مطرح شوند. بیشترین تحقیقات روی هدایت حرارتی نانوسیالات،در زمینه سیالات حاوی نانوذرات اکسید فلزی انجام شده است یکی از این پژوهش هاافزایش ۳۰ درصدی هدایت حرارتی را با اضافه کردن ۳/۴ درصد حجمی آلومینا به آب نشان میدهد. البته در یک پژوهش مشابه دیگر، محققان به افزایش ۱۵ درصدی هدایت گرمایی را برای همین نوع نانوسیال با همین درصد حجمی دست یافتند که مشخص شد تفاوت این نتایج ناشی از تفاوت در اندازه نانوذرات بهکار رفته در این دو تحقیق بوده است. قطر متوسط ذرات آلومینای بکاررفته در آزمایش اول ۱۳نانومتر و در آزمایش دوم ۳۳نانومتر بوده است.